Subject | Slovak | Polish |
environ. | anorganická znečisťujúca látka | zanieczyszczenia nieorganiczne zanieczyszczenia pochodzenia mineralnego, nie mające szkieletu węglowego (Znečisťujúca látka minerálneho pôvodu, v štruktúre ktorej neprevláda uhľovodík) |
pharma. | antibakteriálna látka | lek przeciwbakteryjny |
health., chem. | antimikrobiálna látka | środek przeciwdrobnoustrojowy |
food.ind. | antinutričná látka | czynnik antyżywieniowy |
environ. | aromatická látka | substancje aromatyczne substancje wyróżniające się aromatycznym zapachem |
agric., food.ind. | aromatická látka | substancja aromatyczna |
environ. | bioakumulatívna znečisťujúca látka | bioakumulacja zanieczyszczeń zanieczyszczenia gromadzące się w organizmach na skutek przyjmowania ich drogą pokarmową |
environ. | biologicky nerozložiteľná znečisťujúca látka | zanieczyszczenia nie podlegające rozkładowi biologicznemu związki organiczne, zwykle syntetyczne, które nie są rozkładane ani mineralizowane przez mikroorganizmy lub w innych procesach biologicznych (Organická zlúčenina, obyčajne syntetická, ktorá sa nerozkladá ani nemineralizuje mikroorganizmami ani inými biologickými procesmi) |
environ. | biologicky rozložiteľná znečisťujúca látka | zanieczyszczenia podlegające rozkładowi biologicznemu zanieczyszczenie, które może ulec przekształceniu w procesie biologicznego rozkładu w proste związki nieorganiczne (Znečisťujúca látka, ktorá môže byť biologickými procesmi rozložená na jednoduché anorganické molekuly) |
environ. | biologická znečisťujúca látka | zanieczyszczenia pochodzenia biologicznego wirusy, bakterie, grzyby i alergeny obecne w środowisku, które mogą powodować ujemne oddziaływanie zdrowotne |
chem. | chemicky nemodifikovaná látka | substancja niemodyfikowana chemicznie |
chem. | chemická látka | substancja |
chem. | chemická látka | substancja chemiczna |
chem. | chemická látka s vysokým objemom produkcie | substancja chemiczna wytwarzana w dużych ilościach |
environ. | chemická znečisťujúca látka | odpady chemiczne |
environ. | chladiaca látka | środek chłodzący substancja, która przechodząc w różne stany skupienia (z ciekłego w gazowy, z gazowego w ciekły) uwalnia lub pochłania znaczne ilości ciepła w stosunku do swojej objętości, w związku z czym wywołuje istotny efekt schładzania |
tech., chem. | cudzia látka | ciało obce |
chem. | dispergujúca látka | środek dyspergujący |
pharma. | drvená rastlinná látka | rozdrobniona substancja ziołowa |
environ. | environmentálne nebezpečná látka | substancja niebezpieczna dla środowiska substancje powodujące niepożądane zmiany fizyczne, chemiczne lub biologiczne powietrza, wody lub powierzchni ziemi, które mogą spowodować uszczerbek zdrowia oraz wpłynąć na możliwość przeżycia i działalność ludzi oraz innych organizmów żywych |
environ. | funkčná látka | substancja użytkowa substancja wytworzona w określonym celu, np. składnik farby lub substancja zabezpieczająca |
environ. | fyzikálna znečisťujúca látka | zanieczyszczenia fizyczne zanieczyszczenia charakteryzujące się oddziaływaniem fizycznym na warunki środowiskowe (np. hałas, promieniowanie mikrofalowe, wibracja) |
pharma. | gE deletovaná očkovacia látka | szczepionka delecyjna gE-ujemna |
pharma., chem. | granulovaná látka | substancja granulowana |
pharma., chem. | granulovaná látka | substancja ziarnista |
environ. | halogénovaná znečisťujúca látka | zanieczyszczenia związkami halogenowanym związki organiczne, do których przyłączono jeden z pięciu pierwiastków halogenowych (astat, brom, chlor, fluor i jod); niektóre z nich przyczyniają się do zmniejszenia stężenia ozonu w stratosferze |
environ. | horľavá látka | substancja łatwopalna substancja łatwo ulegająca zapłonowi |
chem. | Horľavá tuhá látka. | Substancja stała łatwopalna. |
chem. | horľavá tuhá látka | substancja stała łatwopalna |
chem. | hydrofilná látka | substancja rozpuszczalna w wodzie |
environ. | impregnačná látka | środek impregnujący substancja stosowana do uszczelniania szpar w drewnie, gipsie itp.podłożach przed położeniem warstwy farby lub lakieru |
chem. | interferujúca látka | substancja przeszkadzająca |
chem. | interferujúca látka | związek przeszkadzający |
chem. | izolovaná látka | substancja wyodrębniona |
chem. | jednozložková látka | substancja jednoskładnikowa |
econ. | karcinogénna látka | substancja rakotwórcza |
chem. | karcinogénna látka kategória 3 | substancja rakotwórcza kategorii 3 |
chem. | karcinogénna látka kategória 1 | substancja rakotwórcza kategorii 1 |
chem. | karcinogénna látka kategória 2 | substancja rakotwórcza kategorii 2 |
chem. | koloidná látka | substancja koloidalna |
chem. | komplexná látka | substancja złożona |
chem. | komplexotvorná látka | czynnik kompleksujący |
food.ind., chem. | kŕmna doplnková látka | dodatek paszowy |
environ. | lipofilická látka | substancja lipofilowa substancje wykazujące powinowactwo do lipidów |
chem. | liposolubilná látka | substancja rozpuszczalna w tłuszczach |
environ. | látka absorbujúca ropu | sorbent rozlewu ropy naftowej środki o właściwościach absorpcyjnych wykorzystywane w celu usunięcia na drodze fizycznej plam ropy naftowej powstałych w wyniku wycieków w zbiornikach wodnych, na terenach przemysłowych, drogach itp.; materiały nadające się do tego celu są różnrodne: od naturalnych, takich jak słoma, trociny oraz torf do syntetycznych, takich jak pianka poliuretanowa lub pył polistyrenu |
environ. | látka, ktorá poškodzuje ozónovú vrstvu | substancja zubożająca warstwę ozonową |
chem. | látka, ktorá pri kontakte s vodou uvoľňuje horľavé plyny | substancja, która w kontakcie z wodą uwalnia łatwopalne gazy |
pharma. | látka na vyvolanie fyziologickej odpovede | czynnik prowokujący |
econ. | látka ovplyvňujúca štruktúru | zagęstnik |
chem. | látka podliehajúca registrácii | substancja podlegająca rejestracji |
environ. | látka poškodzujúca ozónovú vrstvu | substancja zubożająca warstwę ozonową |
chem. | látka rozpustná vo vode | substancja rozpuszczalna w wodzie |
chem. | látka už nepovažovaná za polymér | już nie polimer |
law, chem. | látka vzbudzujúca veľmi veľké obavy | substancja stanowiąca bardzo duże zagrożenie |
law, chem. | látka vzbudzujúca veľmi veľké obavy | substancja wzbudzająca szczególnie duże obawy |
med. | látka zastavujúca bunkové delenie v metafáze | czynnik zatrzymujący metafazę |
environ., industr. | látka znečisťujúca ovzdušie | czynnik zanieczyszczenia atmosferycznego |
environ., industr. | látka znečisťujúca ovzdušie | czynnik zanieczyszczenia powietrza |
environ. | látka znečisťujúca ovzdušie | zanieczyszczenia powietrza zanieczyszczenia fizyczne, chemiczne, biologiczne lub promieniotwórcze lub zespół zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza i potencjalnie szkodliwych dla środowiska lub zdrowia ludzi |
environ. | látka znečisťujúca potraviny | zanieczyszczenie żywności substancje potencjalnie szkodliwe w pożywieniu człowieka lub zwierząt |
environ. | látka znečisťujúca pôdu | zanieczyszczenia glebowe substancje stałe, ciekłe i gazowe, które w sposób szkodliwy zabużają naturalny stan gleby |
environ. | látka znečisťujúca vodu | zanieczyszczenia wód czynnik chemiczny lub fizyczny, znajdujący się w wodzie, który może istotnie zaburzyć jej naturalne właściwości |
environ. | mutagénna látka | czynniki mutagenne czynnik zdolny do wywołania mutacji |
med. | mutagénna látka | mutagen |
environ. | nebezpečná látka | substancja niebezpieczna materiał stwarzający niebezpieczeństwo dla zdrowia ludzi i/lub środowiska; typowe substancje niebezpieczne należą do grupy toksycznych, powodujących korozję, zapalnych, wybuchowych lub chemicznie reaktywnych |
chem. | nebezpečná látka | substancja stwarzająca zagrożenie |
med. | necytotoxická látka | substancja niecytotoksyczna |
social.sc. | nekontrolovaná psychoaktívna látka | dopalacze |
chem. | nepolárna rozpustená látka | niepolarna substancja rozpuszczona |
environ. | neprchavá látka | substancja nielotna substancja niezdolna do przejścia z fazy stałej lub płynnej do gazowej |
chem. | neprášková tuhá látka | niesproszkowane ciało stałe |
environ. | nerozložiteľná organická znečisťujúca látka | trwałe zanieczyszczenia organiczne zanieczyszczenia organiczne, które w ograniczonym stopniu podlegają procesom rozkładu i kumulują się w środowisku |
environ. | nerozpustná látka | substancja niezropuszczalna substancja niezdolna do tworzenia roztworu, szczególnie z wodą |
chem. | nezadržaná organická látka | niezatrzymywana substancja organiczna |
chem. | nezavedená látka | substancja niewprowadzona |
chem. | neúmyselne pridaná látka | substancja dodana w sposób niezamierzony |
gen. | nežiaduca látka | substancja niepożądana |
health., pharma. | nová látka | nowe substancje |
social.sc. | nová psychoaktívna látka | nowa substancja psychoaktywna |
environ. | náterová látka | farba mieszanina barwników i pigmentów ze spoiwami, tworząca barwną substancję używaną do malowania, barwienia lub ochrony |
pharma. | omamná látka | narkotyk |
gen. | omamná látka | środek odurzający |
chem. | opticky anizotropná látka | substancja anizotropowa |
environ. | organická znečisťujúca látka | zanieczyszczenia organiczne zanieczyszczenia pochodzące z uprawy roślin i hodowli zwierząt zawierające głównie węgiel, wodór i tlen |
chem. | oxidujúca tuhá látka | substancja stała utleniająca |
chem. | oznámená látka | substancja zgłoszona |
pharma., chem. | pastovitá látka | substancja pastopodobna |
chem. | peniaca látka | spieniacz |
chem. | peniaca látka | substancja pianotwórcza |
chem. | penotvorná látka | spieniacz |
chem. | penotvorná látka | substancja pianotwórcza |
environ. | perzistentná organická látka | trwałe zanieczyszczenie organiczne |
environ. | plynná látka znečisťujúca ovzdušie | gazowe zanieczyszczenia powietrza nie kondensujące lub lotne gazy, zwykle zawierające różne związki chemiczne usuwane do atmosfery |
pharma., chem. | pomocná látka | nośnik |
pharma. | pomocná látka | substancja pomocnicza |
chem. | pomocná látka používaná pri polymerizácii | substancja pomocnicza w procesie polimeryzacji |
chem. | pomocná látka pri výrobe polymérov | substancja pomocnicza w produkcji polimerów |
chem. | povrchovo aktívna látka | surfaktant |
chem. | povrchovo aktívna látka | środek powierzchniowo czynny |
environ. | povrchovo-aktívna látka | środek powierzchniowo czynny substancja, która użyta w niewielkich ilościach modyfikuje właściwości powierzchni płynów i ciał stałych redukując napięcie powierzchniowe w cieczy lub napięcie międzyfazowe pomiędzy dwoma niemieszającymi się cieczami, takimi jak olej i woda |
environ. | prchavá látka | substancja lotna substancja zdolna do przejścia w fazę gazową, o niskim punkcie wrzenia i wysokim ciśnieniu pary nasyconej |
chem. | presne definovaná látka | dobrze zdefiniowana substancja |
pharma., chem. | práškovitá látka | substancja sproszkowana |
pharma., chem. | práškovitá látka | substancja w proszku |
food.ind. | prídavná látka | dodatek do żywności |
tech. | prídavná látka | dodatek |
pharma. | psychoaktívna látka | substancja psychoaktywna |
econ. | psychotropná látka | substancja psychotropowa |
chem. | pyroforická látka | substancja piroforyczna |
chem. | pyroforická látka | substancja samozapalna |
chem. | pyrotechnická látka | substancja pirotechniczna |
health., pharma. | rastlinná látka | substancja ziołowa |
health., pharma. | rastlinná látka | substancja pochodzenia roślinnego |
environ. | referenčná látka | marker 1. niewielka ilość łatwo wykrywalnej substancji, którą stosuje się do śledzenia i oszacowania przepływu substancji lub przemieszczania się organizmów inaczej niedostrzegalnych; 2. izotop pierwiastka, który w minimalnej ilości dodaje się do badanego materiału w celu prześledzenia drogi tego pierwiastka w procesach chemicznych, biologicznych lub fizycznych, a przez to do zbadania drogi badanego większego obiektu |
pharma., chem. | referenčná látka | substancja wzorcowa |
pharma., chem. | referenčná látka | substancja odniesienia |
environ. | referenčná látka | biomarker metabolit, którego nadmiar wskazuje na stan choroby lub warunki toksyczne |
chem. | regenerovaná látka | substancja odzyskiwana |
chem. | registrovaná látka | substancja zarejestrowana |
nucl.pow. | rádioaktívna látka | substancja promieniotwórcza |
environ. | rádioaktívna látka | substancja radioaktywna substancja zawierająca jeden lub więcej radionuklidów, których radioaktywność lub stężenie nie może być lekceważona ze względów bezpieczeństwa radiologicznego |
environ. | rádioaktívna stopovacia látka | wskaźnik promieniotwórczy izotop radioaktywny, który po wprowadzeniu do systemu biologicznego lub fizycznego może być śledzony przez aparaturę wykrywającą promieniowanie, co pozwala na określenie umiejscowienia substancji, do której jest dołączony |
environ. | rádioaktívna znečisťujúca látka | zanieczyszczenia radioaktywne substancja ulegająca procesowi rozpadu jąder atomowych i oddająca energię jądrową w formie cząsteczek lub fal, często związana z wybuchami jądrowymi lub awarią elektrowni jądrowej |
chem. | samovoľne reagujúca látka | substancja samoreaktywna |
chem. | samovoľne sa zahrievajúca látka | substancja samonagrzewająca się |
chem. | samovznietivá látka | substancja piroforyczna |
chem. | samovznietivá látka | substancja samozapalna |
chem. | samozápalná látka | substancja piroforyczna |
chem. | samozápalná látka | substancja samozapalna |
chem. | samozápalná tuhá látka | substancja stała piroforyczna |
life.sc., nat.res. | slizovitá látka | klej roślinny |
life.sc., nat.res. | slizovitá látka | substancja kleista |
life.sc., nat.res. | slizovitá látka | śluz |
environ. | stopová látka | substancja śladowa metale i niemetale, niezbędne dla procesów metabolicznych glonów, bezkręgowców i kręgowców; organizmy, które czerpią całą energię z procesu fotosyntezy są szczególnie uzależnione od rozpuszczalnych substancji śladowych |
chem. | suspendovaná látka | zawiesina |
pharma. | systémová antimikrobiálna látka | środek przeciwdrobnoustrojowy do stosowania ogólnego |
agric., food.ind., chem. | technologická pomocná látka | substancja pomocnicza w przetwórstwie |
environ. | teratogénna látka | substancje teratogenne substancje powodujące anomalie w rozwoju płodu |
environ. | tkanina / látka | tkanina wyrób włókienniczy z nici lnianych, bawełnianych, wełnianych, jedwabnych lub syntetycznych, uzyskiwany w procesie tkania |
gen. | toxická látka | toksyczna substancja chemiczna |
environ. | toxická látka | substancja toksyczna substancje chemiczne, mieszaniny które mogą powodować narażenie lub uszkodzenie zdrowia lub środowiska |
gen. | toxická látka | trucizna |
chem. | tuhá látka | substancja stała |
chem. | vo vode nestabilná látka | substancja niestabilna w kontakcie z wodą |
chem. | výbušná látka | substancja wybuchowa |
food.ind. | výživná doplnková látka | dodatek dietetyczny |
forestr. | výživná látka | substancja odżywcza |
environ. | xenobiotická látka | substancja ksenobiotyczna substancja, która w warunkach naturalnych nie występuje w określonym środowisku, zazwyczaj substancja toksyczna całkowicie obca warunkom naturalnym, np.chlorowany związek organiczny lub organiczny związek siarki |
chem. | zavedená látka | substancja wprowadzona |
environ. | znečistená látka | substancja zanieczyszczona ciało stałe, ciecz lub gaz, które zostały zanieczyszczone lub są niebezpieczne w użytkowaniu |
environ. | znečisťujúca látka | zanieczyszczenia każda substancja, zwykle stanowiąca pozostałość po działalności ludzkiej, wykazująca niekorzystny wpływ na środowisko |
agric. | účinná látka | substancja aktywna |
agric. | účinná látka | składnik aktywny |
pharma. | účinná látka | substancja farmakologicznie czynna |
agric. | účinná látka | substancja czynna |
chem. | ľahko horľavá tuhá látka | substancja stała łatwopalna |
environ. | ťažko rozložiteľná látka | substancja słaborozkładalna substancja, którą trudno jest przeprowadzić do prostrzej formy |
med., health., anim.husb. | živá modifikovaná očkovacia látka | szczepionka z żywym zmodyfikowanym wirusem |